Ondoenlijk

Winnie's website

Tag: macht

Bent u Hermann Göring? Doe hier de test.

Ik houd van mijn man. Ik voelde me als een bakvis toen ik hem de eerste keer ontmoette, ondanks mijn bijna veertig jaren. Mijn dochter..Wat zeg ik? Onze dochter is het grootste geschenk dat ik ooit heb gehad. Ik heb geen spijt dat ik mijn leven als actrice heb opgegeven voor dit huwelijk. Mijn vrienden begrijpen het niet. ‘Uitgerekend jij, Emmy!’, zeggen ze. Maar echte vrienden steunen je, ook als ze het niet met je eens zijn. Veel van mijn vrienden uit dat theatermilieu zijn Joods; ik probeer ze te helpen waar ik kan. Mijn man heeft geprotesteerd tegen de maatregelen die Joden weren uit het bedrijfsleven, tegen de afschaffing van huurbescherming voor Joden en hij heeft gezorgd dat de emigratie van Joden uit nazi Duitsland werd ondersteund, alhoewel dat nog vóór het uitbreken van de oorlog was. Wij hebben het goed, ondanks het geweld. Gezien de positie van mijn man kan ik me permitteren mijn vrienden te helpen; zorgen dat ze niet mee hoeven op transport, of ik help ze vluchten naar het buitenland. Mijn man helpt mij op zijn beurt weer. Ik weet zeker dat hij altijd alles zal doen om me gelukkig te maken. Als mijn invloed stopt geeft hij de opdracht mijn vrienden met rust te laten. Het is wel eens misgegaan. Ik wilde vrienden helpen, en wij dachten dat we dat we ervoor gezorgd hadden dat ze niet gedeporteerd zouden worden. Niets bleek minder waar. De hele operatie was mislukt. Mijn Hermann was woedend. ‘Die man heeft het me nog zo beloofd!’, riep hij. Ik was verdrietig, maar het leven gaat door. We geven nog steeds feesten, en ik ontvang nog steeds mijn vrienden thuis. Soms belt Hermann me op: ‘Is één van jouw Joodse vrienden er?’ Dan komen er andere partijfunctionarissen en die mogen natuurlijk niet weten dat ik Joden thuis ontvang. Het gaat eigenlijk altijd goed.  Ik doe wat ik kan. Hij doet wat hij kan. Ik weet zeker dat hij niets te maken heeft met de Endlösung der Judenfrage, zoiets zou mijn man nooit doen. Dat weet ik zeker.

Dit is het verhaal vanuit het perspectief van Emmy Göring, getrouwd met Hermann Göring, de tweede man na Hitler. Sinds enige tijd repeteer ik voor een voorstelling over haar leven, en over dat van Magda Goebbels, Eva Braun en Leni Riefenstahl. Ik begon eraan met de gedachte dat het onderwerp interessant was, en dat het me boeiend leek om dit verhaal te vertellen. Dat had ik onderschat; bij het schrijven van de teksten voor Emmy ben ik gestuit op het feit dat ik als actrice niet alleen onderzoek doe naar haar rol, maar er ook voor moet zorgen dat ik me kan inleven in haar verhaal. Dat is eigenlijk best wel gelukt, en dat vind ik een beetje eng. Het doet me er namelijk aan denken dat het eigenlijk allemaal ieder moment nog een keer kan gebeuren. Hoe meer ik me in haar verdiep, hoe meer ik me realiseer dat zij gewoon een mens was en eigenlijk niets kwaads in de zin had, maar gewoon heel veel van haar man hield. Ze wist best wel wat er aan de gang was, ze heeft een paar Joodse vrienden gered, maar er was geen haar op haar hoofd die eraan dacht om publiekelijk standpunt in te nemen tegen de nazi’s, of haar liefde voor Hermann Göring op te offeren. In haar ogen waren het de nazi’s die het deden, maar niet Hermann. Die kon zoiets niet doen. En Hermann hield op zijn beurt net zo veel van haar. Menselijk hè? Hij kon liefhebben. En wat nog erger is: Hermann Göring was niet eens een overtuigd nazi. Ieder onderzoek over hem en zijn leven duidt erop dat hij niets had tegen Joden, zelfs nog licht geprotesteerd heeft tegen hun vervolging, maar verder gewoon een enorme opportunist en een machtswellusteling was, die niets schuwde om aan de top te komen.
En dat is dus precies wat ik zo benauwend vind. Zijn we niet allemaal wel eens verblind geweest door liefde? Hebben we niet allemaal wel eens iets zo graag gewild dat we alles opzij wilden zetten om het te behalen? Kun je verliefd worden op iemand die er politiek gezien andere ideeën op nahoudt dan jij? En wat als die persoon aan de macht komt? En wat als je er ineens middenin zit en het je leven gaat kosten als je te hard gaat protesteren? Dat gevaar is veel groter dan ik dacht. Het is heel reëel, en het staat eigenlijk steeds op het punt nog een keer te gebeuren, tenzij we er voor waken. We ons blijven afvragen wat wij zouden doen, zodat we bewust blijven van de dunne lijn tussen vrijheid van meningsuiting en misdaden tegen de mensheid. Het zit in het uiten van haat tegen Moslims. Het zit in het bespotten van homo’s en lesbo’s. Het zit in alles waar je misschien nu geen werkelijk kwaad in ziet, maar wat met een kleine duw de rand over slaat naar iets dat veel erger is. Denk hier eens aan, vanavond om acht uur: de nazi’s waren geen monsters. Het waren mensen. En in hun menselijkheid waren ze toch in staat deze dingen te doen. En jij bent ook een mens, met al diezelfde facetten in je. En onthoud dat, zodat je bij alles wat je doet zeker weet dat jij er nooit middenin zult zitten, omdat je het nooit zover zult laten komen.

De alternatieve kroning, en waarom je drie vingers in de lucht moet steken.

De kroning van Willem-Alexander doet nogal wat stof opwaaien. Allereerst al de aankondiging en toen de drie vreselijk lange maanden waarin we ons moesten voorbereiden op het grote evenement op de dag waarvan we allemaal wisten dat die zou komen. En toen was er dat liedje. Daar ga ik niet eens iets over zeggen, behalve dat ik in tijden niet zo heb gelachen. En toen was er het tijdsschema van de kroning. Het komt er in het kort op neer dat onze nieuwe koning in een ceremonie de kroon krijgt van zijn moeder, en daarna zijn er een heleboel toespraken en feestjes. Vroeger wist ik  niet beter dan dat prinsen en prinsessen eerst allemaal moeilijkheden moesten overkomen voordat ze eindelijk nog lang en gelukkig zouden leven. Helaas is de hele functie van kroonprins en koning uitgehold. Van alle officiële functies die de koning of koningin bekleedt zijn alleen nog de ceremoniële taken over. Dus geen drakengevechten meer, geen gelaarsde katers of Repelsteeltjes. En dat vind ik jammer. Ik houd van het sprookjesachtige van het koningshuis. Ik stel dus voor dat we dat schema wat er nu ligt de deur uit gooien en voorafgaand aan de kroning onze prins Willem-Alexander nog blootstellen aan een aantal hindernissen die hij zal moeten overkomen om de kroon te mogen dragen. Zoals het een echte sprookjesprins betaamt dus. In dit geval lijkt het me het meest gepast als we koningin Beatrix opsluiten in de Martinitoren. Zij kan alleen maar vrijkomen indien Willem-Alexander de kroon uit de magische kist weet te krijgen. Het probleem is dat de kist bewaakt wordt door een Sfinx en Willem-Alexander moet van haar een heel moeilijk dilemma over watermanagement van de Nijl oplossen. Maar voordat hij daar is begint natuurlijk nog de lange tocht vanuit Amsterdam naar Groningen, en op die weg zal de prins leren hoe hij de grote slechterik van het spel moet verslaan: Erik Noomen. Ik denk dat we ons Erik moeten voorstellen als een soort eindbaas die overal kan verschijnen en als grote wapen een magische pen en fototoestel heeft. Alleen hij weet het antwoord op het raadsel van de Sfinx, en de prins moet hem dus zien te verslaan. Gelukkig zijn treft de prins op zijn tocht allerlei vreemde figuren zoals Vrouw Stamppot, het dappere ipodje en Ali Baba en de veertig rappers, die hem bijstaan op zijn queeste. Allemaal vertellen ze hem iets over drie vingers, wat Willem-Alexander in eerste instantie niet begrijpt. Maar zoals hij in de loop der jaren is klaargestoomd voor zijn functie als koning, leert hij ook de betekenis van dit symbool gaandeweg. De drie vingers staan namelijk voor de driekracht die in het magische Holland alles bijeen houdt. Alleen de rechtmatige eigenaar van de driekracht kan de drie vingers in de lucht steken en zal koning worden en het kwaad verslaan, zo voorspelde ooit het Orakel van Winschoten. Echter, een overmoedige dwaas heeft het eerder al geprobeerd en bij zijn poging is de driekracht uiteengevallen in drie losse elementen: verbroedering, eenvoud en macht. De elementen zijn verdeeld over de drie uitverkorenen. De driekracht van macht is bij Mark Rutte terechtgekomen, maar zonder verbroedering en eenvoud lukt het hem niet het land te maken tot de grote natie die het zou kunnen zijn. De driekracht van verbroedering kwam bij John Ewbank, maar zonder de elementen van macht en eenvoud lukt het hem niet het land te verenigen. Het laatste element is natuurlijk bij Willem-Alexander terecht gekomen: eenvoud. En het zal juist die eenvoud zijn die hem er doorheen slaat, want in zijn nederigheid ziet de prins niet de gevaren die voor hem liggen, maar alleen maar datgene wat hem te doen staat. En juist dat zal hem maken tot de rechtmatige eigenaar van de driekracht. En op het moment van de confrontatie zullen wij allemaal toekijken, terwijl de magische pen van Erik drie vingers van de hand van Willem-Alexander slaat, zoals het Orakel van Winschoten lang geleden al had voorspeld. De vingers vliegen door de lucht, en terwijl Erik ernaar kijkt realiseert hij zich dat hij zijn eigen graf heeft gegraven. De drie vingers in de lucht. Zij zullen zijn ondergang worden, zoals de voorspelling al zei. Zijn pen spat uiteen en zijn fotocamera valt kapot op de grond. Terwijl zijn lichaam nog even na schokt loopt Willem-Alexander op hem af en in zijn laatste adem vertelt Erik het geheim om de Sfinx te kunnen passeren en toegang te krijgen tot de kist en de kroon. De prins haalt de kroon uit de kist en zet hem op. En dan marcheert hij dapper naar de Martinitoren toe, om zijn moeder te redden. En overal staan mensen met drie vingers in de lucht als eerbetoon aan het offer dat de prins maakte. De verbroedering is daar, de eenvoud was er al, en op het moment dat de wachters de deuren naar de Martinitoren openen is daar ook de macht. De driekracht is compleet en koning Willem-Alexander is de nieuwe monarch van Nederland.
Ik wil niet veel zeggen, maar dat klinkt toch een stuk leuker dan 10.00u-10.30u abdicatie, 10.30u-10.50u toespraak, 14.00u-15.30u inhuldiging?

© 2024 Ondoenlijk

Theme by Anders NorenUp ↑